Οι Βασικοί Νόμοι της Ανθρώπινης Ηλιθιότητας (Carlo Cipolla)
Μία από τις πιο ενδιαφέρουσες παρατηρήσεις του Carlo Cipolla, είναι ότι τα ανθρώπινα όντα ανήκουν σε τέσσερις βασικές κατηγορίες (: Ένας από τους 5 βασικούς νόμους που θα δούμε παρακάτω):
- Τους ανήμπορους ή φουκαράδες (the helpless Η): Η κατηγορία αυτή περιλαμβάνει τα άτομα των οποίων οι ενέργειες δημιουργούν κέρδος σε άλλους (έχουν ευφυΐα και μπορούν να δημιουργήσουν), αλλά ζημία στους ιδίους, ή μηδαμινό όφελος.
- Τους ευφυείς (intelligent Ι): Στη κατηγορία αυτή ανήκουν τα άτομα των οποίων οι ενέργειες προκαλούν κέρδος,τόσο στους άλλους, όσο και στους ιδίους.
- Τους κακοποιούς ή ληστές (bandit Β): Στην κατηγορία αυτή ανήκουν τα άτομα των οποίων οι ενέργειες προκαλούν ζημία στους άλλους, αλλά κέρδος στους ιδίους.
- Τους ηλίθιους (stupid S): Σε αυτή την κατηγορία ανήκουν εκείνοι που με τις ενέργειές τους, προκαλούν ζημιά σ’ ένα άλλο άτομο, ή σε μια ομάδα ατόμων, χωρίς το ίδιο το άτομο να αποκομίζει κάποιο όφελος/κέρδος , ενώ πιθανότατα να υφίσταται και ζημίες.
Όσοι ανήκουν στις τρεις πρώτες κατηγορίες δεν το λένε και όσοι ανήκουν στη τελευταία δεν το ξέρουν!
- O κακοποιός ζημιώνει τους άλλους, για να ωφεληθεί ο ίδιος.
- Ο ευφυής με τις ενέργειές του, ωφελεί τους άλλους και επίσης ωφελείται ο ίδιος.
- Ο ηλίθιος είναι όποιος προκαλεί ζημιά σε άλλον άνθρωπο, ή σε ομάδα ανθρώπων, χωρίς να ωφεληθεί ο ίδιος, ή ακόμα έχοντας και προσωπική ζημία.
- Ο φουκαράς ωφελεί μεν τους άλλους, αλλά ζημιώνεται ο ίδιος, γιατί οι άλλοι τον εκμεταλλεύονται.
Υπάρχουν πέντε βασικοί νόμοι της ανθρώπινης ηλιθιότητας:
ΟΙ 5 ΒΑΣΙΚΟΙ ΝΟΜΟΙ ΤΗΣ ΑΝΘΡΩΠΙΝΗΣ ΗΛΙΘΙOΤΗΤΑΣ
The Basic Laws of Human Stupidity, by Carlo M. Cipolla | Professor of Economics, UC Berkeley, Spring 1987
- Ο Πρώτος Βασικός Νόμος: “Πάντα και νομοτελειακά, όλοι υποτιμούν τον αριθμό των ηλίθιων ατόμων που κυκλοφορούν στη κοινωνία.” Άνθρωποι που κάποτε κάποιος θεωρούσε λογικούς και νοήμονες, αποδεικνύονται απίστευτα ηλίθιοι. Ο κάθε άνθρωπος, σχεδόν κάθε μέρα ,παρενοχλείται στις δραστηριότητές του, από ηλίθια άτομα που εμφανίζονται ξαφνικά και απροσδόκητα στις πιο απίθανες περιοχές, στα πιο ακατάλληλα μέρη και στις πιο απίθανες στιγμές. “Η ζωή μας είναι γεμάτη απώλειες χρήματος, χρόνου, ενέργειας, ηρεμίας και καλής διάθεσης, λόγω των απίθανων πράξεων κάποιου παράλογου ατόμου, που μας τυχαίνει τις πιο απρόσμενες στιγμές και ζημιώνει, ακυρώνει και δυσκολεύει τη ζωή μας, χωρίς να έχει απολύτως τίποτα να κερδίσει από τις πράξεις του”. Ένα πράγμα είναι λοιπόν ξεκάθαρο: η βλακεία έχει μια ευκρινή κλίση να μετασχηματίζεται σε πράξεις και αυτό την καθιστά επικίνδυνη. Η δε προαναφερθείσα μοναδική ικανότητα των ηλίθιων να συντονίζονται, συσπειρώνονται και να επιβιώνουν, την καθιστά ανίκητη.
- Ο Δεύτερος Βασικός Νόμος: “Η πιθανότητα ένα συγκεκριμένο άτομο να είναι ηλίθιο, είναι ανεξάρτητη από οποιοδήποτε άλλο χαρακτηριστικό αυτού του ατόμου.” Μπορεί να είναι εργάτης, καθηγητής πανεπιστημίου, γιατρός, πολιτικός, τραπεζίτης … Αφρικανός, Άραβας η Ευρωπαίος… “Δύο πράγματα είναι ατελείωτα: το σύμπαν και η βλακεία/ηλιθιότητα του ανθρώπου, όμως για το σύμπαν δεν είμαι ακόμα σίγουρος”, είπε ο Αϊνστάιν, περιγράφοντας τον εαυτό του.
- Ο Τρίτος (και χρυσός) Βασικός Νόμος: “Ο ηλίθιος είναι το άτομο που οι πράξεις του προκαλούν ζημιά σε ένα άλλο άτομο, ή σε μια ομάδα ατόμων, χωρίς το ίδιο το άτομο να αποκομίζει κάποιο όφελος/κέρδος, ενώ πιθανότατα να υφίσταται και ζημίες.” Και συνεχίζει ο Cipolla: “… εδραιωμένη πεποίθησή μου -που ενισχύεται από μακρόχρονες παρατηρήσεις και πειράματα- είναι πως οι άνθρωποι δεν είναι ίσοι, πως ορισμένοι είναι ηλίθιοι και άλλοι όχι και πως η διαφορά καθορίζεται από την φύση και όχι από πολιτισμικούς συσχετισμούς, ή παράγοντες… Ένας άνθρωπος ανήκει στο σύνολο των ηλιθίων, όπως ο καθένας ανήκει σε μία ομάδα αίματος.”
- Ο Τέταρτος Βασικός Νόμος: “Οι μη-ηλίθιοι άνθρωποι υποτιμούν πάντοτε την καταστροφική δύναμη των ηλίθιων ατόμων. ” Ειδικότερα, οι μη-ηλίθιοι άνθρωποι ξεχνούν διαρκώς ότι σε ανύποπτους χρόνους και τόπους και κάτω από οποιεσδήποτε συνθήκες, η συναναστροφή-συνεργασία με ηλίθια άτομα, πάντοτε θα καταλήγει σε μοιραίο λάθος. Οι ηλίθιοι είναι επικίνδυνοι, επειδή τα λογικά άτομα είναι δύσκολο να φανταστούν και να ερμηνεύσουν μία βλακώδη συμπεριφορά. “Το μεγάλο πρόβλημα αυτού του κόσμου, είναι ότι οι έξυπνοι είναι γεμάτοι αμφιβολίες, ενώ οι βλάκες είναι γεμάτοι αυτοπεποίθηση!” – Charles Bukowski.
- Ο Πέμπτος Βασικός Νόμος: ” Ο ηλίθιος άνθρωπος είναι το πιο επικίνδυνο είδος ανθρώπου. Ένα ηλίθιο άτομο είναι πιο επικίνδυνο από έναν κακοποιό.” Μπροστά σε ένα ηλίθιο άτομο, βρίσκεται κανείς στο έλεός του! “Ενάντια στην ηλιθιότητα, ακόμα κι οι θεοί αγωνίζονται μάταια!” – Σίλερ. Με ένα ηλίθιο άτομο, τα πράγματα είναι δύσκολα: «θα σας καταδιώξει χωρίς λόγο και χωρίς ακριβές σχέδιο, στους πιο απίθανους και αδιανόητους καιρούς και τόπους. Δεν υπάρχει κάποιος λογικός τρόπος να προβλεφθεί αν, πότε, πώς και γιατί θα εξαπολύσει την επίθεσή του». Σε αντίθεση με τη συμπεριφορά του ηλίθιου ατόμου, η συμπεριφορά ενός κακοποιού μπορεί να προβλεφθεί και έτσι να προετοιμαστούν οι κατάλληλες άμυνες.
Από το εξαιρετικό βιβλίο: Οι βασικοί νόμοι της ανθρώπινης ηλιθιότητας, Κάρλο Μ. Τσιπόλα, μετάφραση: Γιάννος Πολυκανδριώτης
Εκδόσεις Κέδρος, 2012, 89 σελ., ISBN 978-960-04-4325-7
Χαράλαμπος Σολέας
Παρακαλώ μοιραστείτε! Ποτέ δεν ξέρετε ποιου την ζωή μπορεί να αλλάξετε!
Ευχαρίστως να απαντήσω σε όποια απορία ή ερώτησή σας! Μπορείτε να επικοινωνήσετε μαζί μου στο τηλέφωνο 7000 5750, ή να συμπληρώσετε την φόρμα επικοινωνίας. Όλες οι μορφές επικοινωνίας μαζί μου, είναι άκρως εμπιστευτικές!
Ο Χαράλαμπος Σολέας είναι πιστοποιημένος Κλινικός Υπνοθεραπευτής, Σύμβουλος Προσωπικής Ανάπτυξης, Νευρογλωσσικός Προγραμματιστής και Life Coach. Είναι πρόεδρος του Συνδέσμου Διπλωματούχων Υπνοθεραπευτών Κύπρου και πρόεδρος του Ινστιτούτου Ψυχολογικών Ερευνών Κύπρου. Συγγραφέας βιβλίων για Ύπνωση και προσωπική ανάπτυξη. Προσφέρει προγράμματα συμπληρωματικής θεραπείας για εξαρτήσεις όπως τσιγάρο, φαγητό κ.α. ενδυνάμωση του εγώ για αυτοπεποίθηση και αυτοεκτίμηση, ενδυνάμωση της μνήμης, διαχείριση του άγχους και του στρες (εργασιακό, μαθησιακό κ.α.), εξάλειψη ανασφάλειας, ανησυχίας, φοβιών, βελτίωση σεξουαλικής ζωής και απαλλαγή από ψυχοσεξουαλικά προβλήματα και σεμινάρια για προσωπική ανάπτυξη. Περισσότερες πληροφορίες για τα συμπληρωματικά προγράμματα θεραπείας και τα επαγγελματικά μαθήματα τηλ. 70005750
Τα πιο πάνω προγράμματα δεν έχουν σκοπό να αντικαταστήσουν την ιατρική ή ψυχιατρική/ψυχολογική θεραπεία αλλά να την συμπληρώσουν και να την ενισχύσουν.